[Event "WK-match Boomstra - Shvartsman Eindhoven KNDB 2022"] [Site "?"] [Date "2022.01.17"] [Round "10"] [White "Shvartsman,Alexander"] [Black "Boomstra,Roel"] [Result "1/2-1/2"] [WhiteElo "2398"] [WhiteTime "0.04"] [BlackElo "2430"] [BlackTime "0.05"] [PlyCount "98"] [WhiteTitle "GMI"] [WhiteCountry "ru"] [BlackTitle "GMI"] [BlackCountry "nl"] {[%aall] Tot de meest interessante partijen van de afgelopen WK-match Shvartsman – Boomstra behoorden mijn inziens de 10e en 11e reguliere matchpartij. Hierbij geef ik graag een analyse van de meest interessante mogelijkheden in die 10e partij.

} 1. 34-29 {[%aall] Tijdens de match voelde het alsof we met twee beginstanden speelden. Als ik met wit speelde begonnen we met de normale 20×20 beginstand. Als ik met zwart speelde, dan begon de partij pas in de stand na 1.34-29. Inclusief rapid en blitz bediende Shvartsman zich namelijk in al zijn 11 witpartijen van 1.34-29! } 17-22 {[%aall] Ik probeerde veel verschillende reacties op 1.34-29. Mijn antwoord bestonden zoal uit 1…20-25 (2x), 1…19-23 (5x) en 1…18-22 (1x). Uiteindelijk besloot ik 3x tot de gespeelde zet in deze partij, 1…17-22. } 2. 32-28 11-17 3. 37-32 6-11 4. 41-37 {[%aall] Hoewel we deze stand in de WK match 2018/2019 niet exact op het bord hebben gehad (wel na 4…01-06 5.46-41), koos ik destijds in vergelijkbare openingen vaak voor het plan 4…19-23 5.28×19 14×34 6.39×30 10-14 gevolgd door 7…14-19 met interessant spel. Deze match had ik mijn zinnen op andere varianten gezet.

} {[#]} 22-27 {[%aall] Opvallend genoeg ben ik voorlopig de enige (oud)wereldkampioen die zich van deze exacte zet heeft bediend. Dat zou er mee te maken kunnen hebben dat het op het eerste gezicht een licht passieve zet lijkt. Toch zie je het vaak gespeeld worden in vergelijkbare openingen. Zo is bijvoorbeeld 1.34-29 19-23 2.40-34 14-19 3.45-40 10-14 4.29-24 maar liefst 6x door Ton Sijbrands gespeeld en ook door zowel Alexander Georgiev als Jannes van der Wal. Ook ik heb die versie 3x gespeeld. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de populaire variant 1.34-29 19-23 2.40-34 14-19 3.45-40 10-14 4.50-45 05-10 5.29-24, waarvan vrijwel alle recente wereldkampioenen – met uitzondering van Ton Sijbrands – zich wel een keer hebben bediend (zoal Chizhov, Georgiev, Shvartsman, Valneris, Wiersma, Gantvarg en ikzelf).

In tegenstelling tot de aangehaalde voorbeelden met verwisselende kleuren, heeft zwart in deze versie 1 tempo verloren – wit begint immers in de beginstand. Daar staat tegenover dat wit zich al heeft verklaard door op veld 29 te gaan staan. Mijns inziens balanceren het nadeel van het halve tempo en het voordeel van de vroege witte verklaring zich uit.


} 5. 31x22 18x27 6. 32x21 17x26 7. 40-34 12-18 {[%aall]
} {[#]} 8. 38-32 ( {[%ball] In de 4e reguliere partij koos Shvartsman in deze stand voor het enigszins vervlakkende } 8. 28-22 18x27 9. 29-23 19x28 10. 33x31 {[%aall] [een ruil met de slag 33×31 speelde Shvartsman maar liefst 4x deze match(!)]. In deze 10e reguliere matchpartij kiest hij, waarschijnlijk mede ingegeven door zijn achterstand in de match, voor een stuk agressiever plan. } ) 8... 19-23 9. 28x19 14x23 10. 45-40 10-14 11. 35-30 {[%aall] Zowel wit als zwart hebben nog een mooie schijf op 50 en 1. Met de opmars richting veld 24 hoopt wit op lange termijn op een schone flankaanval, waarbij schijf 50 te zijner tijd het centrum kan versterken via veld 44 en 39. } {[#]} 11-17 {[%aall] Deze partijzet 11...11-17, is gespeeld om eerst te kijken hoe wit zijn stand precies inricht. } ( {[%ball] De reactie } 11... 20-25 {[%aall] zou kunnen leiden tot geheel ander spel na } 12. 30-24 ( {[%ball] Het vervolg met } 12. 46-41 13-19 {[%aall] met positieve associaties aan mijn eigen partijen tegen H.Clasquin Den Haag 2010 en A.Timmer Ereklasse 2011 sprak mij nu minder aan. Zo kan er volgen } $5 13. 40-35 14-20 14. 33-28 20-24 15. 29x20 15x24 16. 39-33 {[%aall] met op de volgende zet 17.34-29, bijvoorbeeld } 5-10 17. 34-29 25x34 18. 29x20 $6 10-15 19. 50-45 15x24 20. 44-40 4-10 21. 40x20 10-15 22. 45-40 15x24 23. 40-34 {[%aall] met ongeveer gelijke stand. Mocht zwart na 11...20-25 12.46-41 een andere opstelling kiezen dan met 13-19, is het voor wit meestal mogelijk te vervolgen met 13.30-24, 14.32-28 in desgewenste volgorde. } ) 12... 14-20 13. 50-45 5-10 14. 46-41 11-17 15. 42-38 7-12 ( {[%ball] een belangrijk alternatief is: } 15... 17-22 ) 16. 33-28 9-14 17. 28x19 14x23 18. 38-33 {[%aall] met spannend spel, waarbij het de grote vraag is in hoeverre de witte aanval op schijf 23 doorslaat. } ) 12. 30-24 {[%aall] Shvartsman kiest ervoor meteen veld 24 te bezetten. } ( {[%ball] Met } 12. 46-41 7-12 13. 42-38 1-7 {[%aall] had de status quo van de schijf op 30 nog even gehandhaafd kunnen worden, maar uiteindelijk moet wit zich toch als eerst verklaren. Schijf 50 wil wit eigenlijk niet opspelen en na } 14. 47-42 {[%aall] kan zwart zelfs nog zijn laatste wachtzet uitspelen met } 5-10 {[%aall] zonder angst voor } 15. 30-25 20-24 16. 29x20 15x24 ) 12... 5-10 13. 46-41 7-12 {[#]} 14. 36-31 {[%aall] De scherpste zet. Wit ziet ervan af om zelf veld 28 te gaan bezetten en stuurt aan op een Roozenburg-opstelling door zich te richten op veld 27. } ( {[%ball] Het was het duidelijk dat zwart op } 14. 32-28 23x32 15. 37x28 {[%aall] de mogelijkheid } 1-7 16. 42-38 18-23 17. 28x19 14x23 18. 29x18 12x23 {[%aall] zou gebruiken om zelf het centrum te gaan bezetten. Shvartsman moest dus wel een ander plan bedenken om de strijd om het centrum voort te zetten. } ) 14... 17-21 15. 43-38 ( {[%ball] Op } 15. 31-27 {[%aall] had zwart eventueel de mogelijkheid } 18-22 16. 29x7 20x38 17. 27x18 1x23 18. 42x33 $10 ) 15... 20-25 16. 33-28 {[%aall] Shvartsman zet de aanval in schijf 23. Daarbij maakt hij in tegenstelling tot de meeste praktijkvoorbeelden gebruik van zijn tempo-achterstand. Door te hopen dat ik door mijn tempovoorsprong uiteindelijk richting veld 22 moet komen, hoopt hij de aanval op schijf 23 extra vaart mee te geven. } {[#]} 1-7 17. 28x19 14x23 18. 41-36 12-17 19. 38-33 7-12 {[#]} ( {[%ball] Ook } 19... 7-11 {[%aall] kwam in aanmerking. } ) ( {[%ball] Vooralsnog wil ik nog geen gebruik van de switch } 19... 15-20 20. 24x15 25-30 21. 34x25 {[%aall] aangezien wit een mooie solide structuur heeft. Met de laatste zet 19...07-12 bouwt de spanning zich op. Als ik de 2-om-2 ruil niet wil nemen, lijkt mijn enige volgende voor de handliggende zet immers 20...17-22 te zijn met allerlei complicaties. } ) 20. 48-43 {[%aall] Shvartsman kiest wederom voor de scherpste zet. } $6 ( {[%ball] Een volgend verloop is denkbaar: } 20. 49-43 17-22 21. 33-28 22x33 22. 39x19 9-14 23. 43-38 14x23 24. 38-33 15-20 ( {[%ball] ook mogelijk is } 24... 10-14 ) ( {[%ball] of met name } 24... 3-9 25. 31-27 {[%aall] en dan } 15-20 26. 24x15 25-30 27. 34x25 23x45 ) 25. 24x15 25-30 26. 34x25 23x45 {[%aall] met principiele strijd. } ) ( {[%ball] Een geheel ander optie voor wit is: } 20. 31-27 {[%aall] Dan lijkt een mogelijk vervolg } 17-22 21. 48-43 22x31 22. 36x27 {[%aall] en nu: } {[#]} 12-17 ( 22... 15-20 $1 23. 24x15 25-30 24. 34x25 23x45 25. 33-28 12-17 26. 43-38 ( {[%ball] wellicht verdient } 26. 39-33 18-22 27. 27x18 13x22 {[%aall] de voorkeur voor wit. } ) 26... 18-22 27. 27x18 13x33 28. 39x28 8-12 {[%aall] Wit heeft nu een mooie controle over veld 28 en 29, maar door het ontbreken van schijf 48 heeft wit weinig controle over veld 27. Waarschijnlijk volgt er een principiele, gelijkwaardige strijd. } ) 23. 33-28 9-14 ( {[%ball] om combinatieve redenen is het Drost-offer met } 23... 2-7 $2 24. 28x19 {[%aall] hier niet speelbaar, bijvoorbeeld } 17-22 ( {[%ball] of } 24... 7-11 25. 43-38 17-22 26. 32-28 $1 21x14 27. 24-20 15x33 28. 39x6 ) 25. 43-38 22x31 26. 19-14 10x30 27. 39-33 30x28 28. 32x1 $18 ) 24. 28x19 14x23 25. 27-22 18x38 26. 29x9 4x13 27. 43x32 ) 20... 2-7 {[%aall] Normaliter is de schijf op veld 2 van belang bij het tegenspelen van een Roozenburg-opstelling. Na lang denken voelde ik me uiteindelijk toch aangetrokken tot de tekstzet. Dat heeft er met name mee te maken dat zwart de druk op de witte korte vleugel vergroot. } $6 {[#]} ( {[%ball] Het witte idee zou kunnen zijn om op } 20... 17-22 {[%aall] te vervolgen met } 21. 33-28 ( {[%ball] Een andere optie voor wit zou kunnen zijn om aan te sturen op eerder behandelde varianten met } 21. 31-27 22x31 22. 36x27 ) 21... 22x33 22. 39x19 9-14 ( {[%ball] wel vraag is me af of wit na } 22... 12-17 {[%aall] daadwerkelijk iets beter kan verzinnen dan } $1 23. 31-27 9-14 24. 27-22 18x38 25. 43x32 14x23 26. 29x9 4x13 $10 ) 23. 31-27 14x23 24. 27-22 18x38 25. 29x7 2x11 26. 43x32 {[%aall] en door het ontbreken van schijf 2 moet zwart voorzichtig te werk gaan. Dit alles deed mij besluiten te zoeken naar alternatieven voor zwart. } ) 21. 31-27 {[%aall] Na rijp beraad kiest Shvartsman voor de zet die mij ook het beste leek.  } $1 {[#]} ( {[%ball] Zo komt wit duidelijk in de problemen na } 21. 33-28 9-14 22. 28x19 14x23 23. 39-33 17-22 24. 31-27 22x31 25. 36x27 12-17 $1 {[%ball] nu faalt de witte combinatie met } 26. 34-30 ( {[%ball] wit heeft niet beter dan } 26. 33-28 7-11 27. 28x19 17-22 {[%aall] met groot, zo niet winnend voordeel voor zwart. } ) 26... 25x45 27. 33-28 23x34 28. 28-22 17x28 29. 32x1 21x41 30. 47x36 {[%aall] simpel vanwege } 10-14 31. 1x40 45x34 $19 ) ( {[%ball] Ook niet goed voor wit is } 21. 50-45 7-11 22. 40-35 $5 17-22 $1 ( {[%ball] Het idee van wit is } 22... 25-30 $4 23. 34x25 23x34 24. 39x30 21-27 25. 31x22 18x20 {[%aall] meerslag! } 26. 25x5 $18 ) 23. 33-28 22x33 24. 39x19 9-14 25. 31-27 14x23 26. 27-22 18x38 27. 29x7 11x2 28. 43x32 {[%aall] en door de misplaatste schijf op 35 heeft zwart duidelijk de beste kansen. } ) ( {[%ball] Daarnaast zou wit nog kunnen proberen te vervolgen met } 21. 40-35 7-11 22. 47-41 {[%aall] Dan geeft het combinatieve idee na } $6 17-22 $6 ( {[%ball] Eveneens mogelijk voor zwart is } 22... 23-28 23. 32x23 21-27 24. 31x22 17x30 25. 35x24 {[%aall] met een moeilijk te beoordelen stand. Het ontbreken van schijf 2 is mogelijk een handicap voor zwart, maar daar staat tegenover dat de witte lange vleugel er ook niet helemaal lekker uitziet door het ontbreken van zowel 47 als 48. Mijn insziens zou zwart hier toch de beste kansen moeten hebben. } ) 23. 32-27 21x32 24. 37x6 26x48 25. 33-28 23x32 26. 24-20 15x33 27. 39x37 48x30 28. 35x24 {[%aall] met een moeilijk te beoordelen afspel. } ) ( {[%ball] Ook voor de optie } 21. 32-27 $5 21x41 22. 42-38 26x37 23. 38-32 37x28 24. 33x2 {[%aall] was ik tijdens de partij niet bevreesd. } {[#]} {[%ball] Tijdens de partij zag ik hier een interessante mogelijkheid na } 41-46 ( {[%ball] Zwart kan ook vervolgen met } 24... 15-20 25. 24x15 25-30 ( {[%ball] Tijdens de partij had ik vooral de indruk dat } 25... 41-46 {[%aall] in zwarts voordeel zou moeten werken. De computerprogramma's Kingsrow en Scan geven dan echter beiden aan dat het toch wit is die aan de leiding gaat na } 26. 29-24 {[%aall] (de lezer zou dit zelf verder kunnen controleren met behulp van de programma's).  } $1 ) 26. 34x25 23x45 27. 39-34 18-22 28. 47-42 41-46 29. 42-37 46x40 30. 44x35 {[%aall] en zwart heeft tegenspel tegen de opgesloten dam voor 2 stukken. } ) 25. 47-41 $1 ( {[%ball] Na de partij werd ik ook gewezen op andere mogelijkheid: } 25. 34-30 23x45 26. 43-38 25x32 27. 44-40 45x34 28. 24-19 13x24 29. 2x5 9-14 ( {[%ball] vanwege de dreiging } 29... 12-18 30. 47-41 46x37 31. 5x41 {[%aall] moet zwart wel twee schijven teruggeven. } ) 30. 5x1 $10 ) 25... 46x28 26. 34-30 25x45 27. 43-38 23x32 28. 44-39 28x44 29. 49x40 45x34 30. 24-19 13x24 31. 2x5 {[%aall] met een dam voor 3 stukken en remise als meest waarschijnlijke resultaat. } ) {[%ball] Het lijkt er dus op dat 21.32-27?! daadwerkelijk speelbaar geweest zou zijn, al levert het voor wit zeker niet meer op dan remise. De partijzet was wel zo logisch. } 21... 15-20 {[%aall] Met deze overgang komt de partij in iets rustiger vaarwaarter terecht. } ( {[%ball] Ik voelde mij niet aangetrokken tot } 21... 17-22 {[%aall] Wit zou dan al kunnen vervolgen met } 22. 50-45 ( {[%ball] Veel spectaculairder is de mogelijkheid die Rob Clerc aangaf bij het vervolg } 22. 43-38 $6 22x31 23. 36x27 12-17 ( {[%ball] aan } 23... 15-20 24. 24x15 25-30 25. 34x25 23x43 26. 33-28 {[%aall] heeft zwart niet veel. Op termijn wordt de zwarte schijf op 43 toch afgeruild. } ) 24. 34-30 $1 25x43 25. 33-28 23x45 26. 28-22 17x28 27. 32x1 21x41 28. 47x36 43x32 29. 1-23 {[%aall] De dam heeft maar liefst 4 stukken gekost, maar wit gaat de volgende zet minimaal een stuk terugwinnen. Het beste vervolg voor zwart is nu het prachtige } {[#]} 8-12 {[%aall] en wit doet er verstandig aan zich neer te leggen bij } $1 30. 23x46 ( {[%ball] Na } 30. 23x5 {[%aall] volgt namelijk het beeldschone watervalthema met } $2 3-8 $1 31. 5x46 15-20 32. 24x15 13-19 33. 46x3 4-10 34. 15x4 12-17 35. 3x21 16x27 36. 4x31 26x48 {[%aall] en deze prachtige slotstand verdient een eigen diagram. } {[#]} ) 30... 12-17 31. 46x5 4-10 32. 5x21 26x17 $10 ) 22... 22x31 23. 36x27 12-17 24. 33-28 17-22 ( {[%ball] van belang is } 24... 7-11 $2 25. 28x19 17-22 26. 32-28 $1 21x14 27. 24-20 15x33 28. 39x6 $18 ) 25. 28x17 21x12 26. 42-38 10-14 27. 40-35 {[%aall] en het meest realistisch lijkt het toelaten van } 7-11 28. 27-22 18x27 29. 29x7 11x2 30. 32x21 26x17 31. 24-20 15x24 32. 34-30 25x34 33. 39x10 4x15 $10 ) 22. 24x15 25-30 23. 34x25 23x45 24. 43-38 10-14 25. 33-28 {[%aall] Tijdens de partij had ik de indruk dat ik met zwart door het ontbreken van de witte kroonschijf aan de leiding zou moeten gaan. Toch blijkt het moeilijk om daar echt van te profiteren. } {[#]} 18-22 ( {[%ball] Zo overwoog ik de scherpe winstpoging } 25... 13-19 {[%aall] met als idee } 26. 38-33 8-13 27. 42-38 ( {[%ball] Helaas leidt deze poging schipbreuk na } 27. 36-31 $1 19-24 ( 27... 18-22 $2 28. 27x18 13x22 ) 28. 39-34 {[%aall] en zwart is in de problemen. } $1 {[#]} {[%ball] Wit heeft nu na } 18-22 ( {[%ball] Het beste voor zwart is nog } 28... 24-29 29. 34x23 18x38 30. 42x33 12-18 31. 44-40 $1 45x34 32. 33-29 34x23 33. 28x10 9-14 34. 10x8 3x12 {[%aall] en vanwege het vervolg 35...17-22, 36...22-28 mag zwart, ondanks de doorgebroken schijf op 25, nog hopen op remise. } ) 29. 27x18 13x22 {[%aall] de doorbraak voorbereid met } 30. 31-27 22x31 31. 34-30 24x35 32. 44-40 35x44 33. 49x40 45x34 34. 33-29 34x23 35. 28x10 {[%aall] met goede praktische kansen. } ) 27... 18-22 28. 27x18 13x22 {[%aall] waarna zwart kansen tegen de witte vleugel krijgt. } ) 26. 27x18 13x33 27. 39x28 21-27 28. 32x21 16x27 29. 38-32 27x38 30. 42x33 9-13 31. 36-31 13-18 {[#]} 32. 49-43 ( {[%ball] Met } 32. 44-39 {[%aall] kan Shvartsman nu speculeren op het door mij tijdens de partij onderkende } 14-19 ( 32... 17-21 {[%aall] Voor echte problemen plaatst 32.44-39 mij niet, zo kan zwart bijvoorbeeld vervolgen met } 33. 49-43 8-13 34. 43-38 21-27 35. 31x22 18x27 {[%aall] Wellicht is 32.44-39 wel een tikkeltje nauwkeuriger dan de partijzet. Ik had op mijn beurt overigens ook tot 31...17-22 kunnen besluiten om een vergelijkbaar verloop als in de partij min of meer af te dwingen. } $10 ) 33. 49-43 18-23 $2 34. 15-10 23x41 35. 47x36 4x15 36. 43-38 26x37 37. 38-32 37x28 38. 33x24 $18 ) 32... 17-22 33. 28x17 12x21 34. 43-38 8-13 35. 38-32 21-27 36. 32x21 26x17 37. 44-39 {[%aall] Wit heeft genoeg controle om de zwarte stand op te vangen. Er breekt nog even een interessante fase aan, maar de partij blijft in evenwicht. } {[#]} 18-23 38. 37-32 17-22 39. 47-41 14-19 40. 41-36 ( {[%ball] Een laatste interessante mogelijkheid heeft wit in } 40. 25-20 {[%ball] maar na het nauwkeurige } 13-18 {[%aall] blijft de stand in evenwicht } $1 ( {[%ball] Met 40.25-20 speculeerde wit op } 40... 23-29 $2 41. 33x24 19x30 42. 20-14 $1 13-19 43. 14x23 22-28 44. 15-10 $1 28x46 45. 10-5 46x19 46. 5x1 $18 ) 41. 39-34 3-8 42. 41-36 8-12 ) 40... 19-24 41. 31-27 22x31 42. 36x27 13-19 43. 33-28 23-29 44. 39-33 29x38 45. 32x43 24-29 46. 43-39 29-33 {[%aall] En remise gegeven vanwege het vervolg } 47. 15-10 33x31 48. 10-5 7-12 49. 5x8 3x12 $10 1/2-1/2